Η ΙΕΡΟΣΥΝΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΆΓΙΟ ΙΣΙΔΩΡΟ ΤΟΝ ΠΗΛΟΥΣΙΩΤΗ

Ο Άγιος Ισίδωρος έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τα όσα συνέβαιναν στο
χώρο της εκκλησίας . Πόση χαρά γέμιζε κάθε φορά που μάθαινε ότι κάποιος
ευλαβής και ενάρετος νέος προσερχόταν στις τάξεις του ιερού κλήρου και
προσευχόταν να υπηρετήσει τον κύριο και την εκκλησία με αυταπάρνηση και
ιδιοτέλεια . Αντίθετα πόνο και λύπη καταλάμβανε την ψυχή του όταν
πληροφορούνταν ότι υπήρχαν κληρικοί που ζούσαν χωρίς φόβο θεού η
χρησιμοποιούσαν την ιεροσύνη τους για πλουτισμό η για να περνούν άνετα
και γενικά να καταδυναστεύουν τους πιστούς που τους εμπιστεύθηκε η
εκκλησία. Εναντίον των επιλησμόνων κληρικών, όλων των βαθμών, έγραψε
ελεγκτικές επιστολές και προσπάθησε να τους φέρει σε συναίσθηση. Oι
ανάξιοι αρχιερείς και πρεσβύτεροι δέχθηκαν τις δίκαιες επικρίσεις του
Άγιου Ισιδώρου. Έγραψε πολλές επιστολές για ανάξιους κληρικούς όπως στο
Μάρων στο Ζώσιμο, τον Μαρτινιανό αλλά και σε άλλους κληρικούς που μόλυναν
με τη ζωή τους το ιερό θυσιαστήριο. Η ευθύνη του κληρικού έκανε τον άγιο
να αρνηθεί να γίνει κληρικός , όταν του το πρότεινε ο Μέγας Αθανάσιος να
τον χειροτονήσει και τελικά το δέχτηκε με πολλές πιέσεις. Μέσα από τις
επιστολές του θα δούμε τι πρέσβευε ο Άγιος για την ιεροσύνη .
Σε επιστολή που έστειλε στον επίσκοπο Ερμογένη γράφει: "κυριότερος
επίτροπος από τους επίγειους είναι αυτός που στέφθηκε ιερέας παρά εκείνος
που την πορφυρή εσθήτα. Γιατί ο ιερέας είναι υπεύθυνος των ψυχών ενώ ο
βασιλιάς των σωμάτων". Σε άλλη επιστολή με τον ίδιο παραλήπτη σημειώνει
"η ιεροσύνη βρίσκεται ανάμεσα στα θεια και την ανθρώπινη φύση, για να
υπηρετεί την πρώτη και να μεταβάλλει προς το ανώτερο την άλλη". Στον
επίσκοπο Θεοδόσιο γράφει "είναι θειο αξίωμα η ιεροσύνη και από όλα όσα
υπάρχουν το πιο τίμιο ...Γιατί με αυτή και αναγεννιόμαστε και παίρνουμε
μέρος στα ιδιαίτερα μας μυστήρια, χωρίς τα οποία δεν είναι δυνατόν να
μετέχουμε στα ουράνια. Σύμφωνα με τους αψευδείς χρησμούς της αλήθειας που
άλλοτε λέει αν δεν αναγεννηθεί κάποιος με νερό και πνεύμα (δηλαδή με το
βάπτισμα και τη μετάνοια) δεν θα εισέλθει στη βασιλεία των ουρανών και
άλλοτε αν δεν φάει κάποιος τη σάρκα μου και δεν πιει το αίμα μου, δεν
έχει θέση μαζί μου ... Χωρίς αυτά δεν είναι δυνατόν να αξιωθεί κανείς
χριστιανικά τέλη κι αυτά μόνο με τη ιεροσύνη κατορθώνονται".
Στον πρεσβύτερο Κύρο γράφει ότι η ιεροσύνη "είναι υψηλότερη και αξιότερη
από κάθε βασιλεία", ενώ στον κόμη Ερμίνο ονομάζει την ιεροσύνη "θειο
πράγμα". Στον κόμη Ερμίο "θεια τελετή η οποία ανοίγει τους ουρανούς σε
όσους μυήθηκαν". Σε άλλες του επιστολές την ονομάζει "πράγμα ουράνιο",
"θεία λειτουργία" και "ιεροσύνη ουράνια".Σε επιστολή που έστειλε στον
διάκονο Παλλάδιο συγκρίνει την ιεροσύνη με τη βασίλεια γράφει ότι: "η
πρώτη ρυθμίζει τα θεία πράγματα, ενώ η άλλη τα επίγεια" και ως εκ τούτου
είναι όχι μόνον την υψηλή, αλλά και "περισσότερη κοπιαστική απ΄αυτήν". Σε
άλλον διάκονο, τον Ισίδωρο, σημειώνει ότι "από την ιεροσύνη και τη
βασιλεία, συνονόματε μου, τα πράγματα έχουν συνδεθεί. Γιατί αν και
διαφέρουν μεταξύ τους πολύ, δηλαδή η πρώτη ως ψυχή υπάρχει στον κόσμο και
η άλλη ως σώμα, αποβλέπουν όμως σε ένα τέλος, στη σωτηρία των υπηκόων"
όχι μόνο από τις επιστολές που παρουσιάσαμε αλλά και από τις άλλες που
δεν αναφέρουμε συμπεραίνουμε ότι ο όσιος τιμά ιδιαίτερα την ιεροσύνη την
οποία έχει πολύ ψηλά στη συνείδηση του. Η ιεροσύνη είναι ένα από τα
μυστήρια της εκκλησιας μας και ο ιερέας είναι ανώτερος από όλους τους
θνητούς. Για να λάβει ένας πιστός την ιεροσύνη πρέπει να έχει ορισμένα
προσόντα. Τα προσόντα αυτά τα υπογραμμίζει ο Ισίδωρος στις επιστολές του.
Σε επιστολή που έστειλε στον Επίσκοπο Λαμπέτιο, γράφει ότι δεν
επιτρέπεται να προσέρθει κάποιος στην ιεροσύνη χωρίς "να ασκηθεί στην
υπακοή και να έχει γυμναστεί και ευδοκιμήσει στις βασικές αρετές" όποτε
"έρχεται στην τέλεση τις λειτουργίας, έχοντας ως το πιο μεγάλο αγαθά την
εμπειρία. Γιατί εκείνος που επιχειρεί από πριν να κανονίζει τους άλλους,
ξεφεύγει από την αλήθεια αυτός όμως που πρώτα ρύθμιζε τον εαυτό του και
απόκτησε την πείρα των πραγμάτων, θα είναι κατάλληλος να ρυθμίζει τους
άλλους. Γιατί εκείνος βέβαια που, πριν ακόμα ασχοληθεί με τα όπλα,
νομίζει κιόλας ότι έγινε στρατηγός, αυτός ο ίδιος όμως αφού πρωτύτερα
γίνει καλός στρατιώτης θα είναι και παρά πολύ καλός στρατηγός". Αν σε
κάθε πράγμα η απειρία μπορεί να έχει όχι τα αναμενόμενα αποτελέσματα,
στην ιεροσύνη έχει καταστροφικά. Γράφει πάνω στο θέμα αυτό "Πολλοί
απερίσκεπτα, αφού νόμισαν ότι μπορεί κάθε άνδρας να εξουσιάζει τις ψυχές
η τα σώματα, ανέλαβαν εξουσία κι αφού γέμισαν από μύρια κακά και τους
εαυτούς τους και τους υπηκόους, κατάντησαν ύστερα στο βάραθρο της
καταστροφής άδοξα". Εκτός από την εμπειρία και την συναίσθηση των
δυνατοτήτων και ικανοτήτων του ο υποψήφιος για την ιεροσύνη πρέπει να
έχει τις παρακάτω αρετές: εγκράτεια, με τη στενή και πλατιά της έννοια,
να είναι στολισμένος με αρετές και ανδρείος μέχρι αυτοθυσίας και να έχει
συνεχώς στο μυαλό του, ότι "όσοι φορούν το πολυτιμότατο στεφάνι της
ιεροσύνης, είναι σωστό να κομπάζουν για αρετές περισσότερο παρά για
χρήματα και να θεωρούν ταιριαστή ευχαρίστηση τη σωφροσύνη και να μη
υποχωρούν ούτε στην γαστριμαργία, ούτε στα σχετικά με αυτήν πάθη". Ακόμα
ο υποψήφιος πρέπει να είναι καρτερικός και να είναι έτοιμος να πεθάνει
προκειμένου να υπερασπιστεί την αρετή και την ευσέβεια. Επίσης θα πρέπει
να γνωρίζει ο υποψήφιος κληρικός ότι θα γίνει λυχνάρι αναμμένο από τον
ίδιο τον θεό για να "εξαστράπτη φωτοσμόν τη εκκλησία" με τη ζωή του με τη
δράση του. Επομένως γράφει : "δεν είναι δίκαιο να γίνει ιερέας ο βέβηλος"
διότι "ιερόν είναι χρή τόν ιερωμένον". Ο κληρικός, συνεχίζει, πρέπει να
έχει τη δύναμη ώστε "να διατηρήσει τον εαυτό του μακριά από κάθε
τυραννικό και αισχρό πάθος όπως τα ανάκτορα", γιατί "εκείνος που υπηρετεί
το θεό και είναι κοντά του τίποτα ξένο και υλικό δεν μπορεί να φέρει
επάνω του".Στον επίσκοπο Στρατήγιο, που είχε ενθρονιστεί πριν από λίγες
μέρες, έγραφε "γνώριζε, τιμιότατε, ότι σε όλη σου τη ζωή, κυρίως όμως
τώρα που ξεπερνάς τα όρια αυτής που θεωρείται εξουσία, η οποία είναι και
λειτουργία, θα ήσουν δίκαιος αν νικούσες τις επιθυμίες σου, για να μη
νικηθείς από καμία αδυναμία από αυτές που έχουν οι υπήκοοι σου. Γιατί
είναι παρά πολύ δυσάρεστο, αν συλληφθείς να μη μπορείς να εξουσιάζεις τον
εαυτό σου, ενώ θέλεις να διατάζεις αυτούς που είναι στην εξουσία σου".Τον
αρχιδιάκονο Πανσόφιο συμβούλευε ως εξής: "Αν διακονείς το θυσιαστήριο του
Χριστού να τελείς με ευλάβεια τη λειτουργία σου, σύμφωνα με το νόμο Του
και να φαίνεσαι πράος και ταπεινός στην καρδιά. Γιατί δεν διοικείς κάποια
πολιτική ηγεμονία , που φλογίζεται από περηφάνια και εμπάθεια, αλλά
διακονία ειρηνική και ατάραχη. Σε άλλη επιστολή σημειώνει στον αποδέκτη
της ότι : "αν και η ιεροσύνη είναι πιο υψηλή και πιο άξια από κάθε
βασιλεία, δεν πρέπει αυτοί που την έχουν να υπερηφανεύονται γι΄αυτήν
μπροστά στους άλλους, αλλά να θεωρούν πιο σωστό και πιο ταιριαστό
στολίδι της την πραότητα που συνοδεύεται με σύνεση". Μεγάλη χαρά
αισθανόταν ο άγιος όταν μάθαινε ότι πιστοί και ενάρετοι συνάνθρωποι του
στελεχώνουν τις τάξεις του κλήρου. Αντίθετα πόνο θλίψη και αγανάκτηση
όταν τον κυρίευε, όταν έφταναν στο κελί του ειδήσεις ότι ανάξια και φαύλα
πρόσωπα χειροτονούνται ιερείς. Όπως μέσα στους δώδεκα μαθητές του Κυρίου
μας ήταν και αυτός που τον πρόδωσε, ο Ιούδας έτσι δυστυχώς και στις
τάξεις του κλήρου εισέρχονται πολλές φορές άτομα ακατάλληλα και ανάξια,
τα οποία με τη ζωή τους σκανδαλίζουν και ψυχραίνουν τους πιστούς.
Επιδρομείς κληρικούς τους ονομάζει ο ιερός πατήρ. Σε μια επιστολή γράφει:
"αυτούς όμως που τόλμησαν να ορμίσουν σε αυτήν... πρέπει να τους
κατηγορεί κανείς... γιατί παραμελώντας την οδό που φέρνει στη λειτουργία
και ατιμάζοντας την αγιοτάτη και καθαροτάτη υπομονή, που αποκτήθηκε σε
πολύ χρόνο με ενάρετους κόπους και παραβλέποντας και τους θεσμούς και τις
άλλες άγιες πράξεις της ενάρετης ζωής, νόμισαν ότι τους επαρκεί η
χειροτονία. Καμαρώνοντας μόνο γι΄αυτην, προβάλλουν αυτούς που ζουν
σωστά". Ποια είναι τα αποτελέσματα, όταν γίνονται κληρικοί ανάξιοι; "Όταν
κάποιος νόθος και ανάξιος εισέλθει με τη βία στο αξίωμα της ιεροσύνης,
τότε κυρίως και ο στολισμός του αξιώματος μεταβάλλεται σε απρέπεια. Γιατί
είναι φυσικό να γίνονται οι υπήκοοι όμοιοι με τον άρχοντα". Μεγάλη η
ευθύνη του επίσκοπου που χειροτονεί ανάξιους. Γράφει για κάποιον
επίσκοπο: "Αν αγνοώντας ο Ευσέβιος τους χειροτόνησε, θα έχει μέτρια
απολογία "εν αγνοία'' αν όμως, όπως λες, γνωρίζοντας το παρά πολύ καλά,
παρέδωσε το ποίμνιο (για το οποίο ο Χριστός έχυσε το αίμα του) σε λύκους
για να το αρπάξουν, σε σκυλιά για να ασελγήσουν και σε αλεπούδες για να
το αφανίσουν με δόλο, αυτός δεν θα έχει τι να απολογηθεί για τις τόσες
αμαρτίες. Κι αυτά τα λέγω, όχι γιατί θα είναι ανεύθυνοι εκείνοι και δεν
θα κριθούν, αλλά γιατί αυτός που παρέχει τα σπέρματα των αμαρτημάτων θα
τιμωρηθεί πολύ περισσότερο. Γιατί αυτός που δημιουργεί την αιτία γίνεται
αίτιος για όλα όσα συμβαίνουν". Η ιεροσύνη κατά τον Όσιο δεν είναι ούτε
αντικείμενο αγοροπωλησίας ούτε ταιριάζει στον καθένα ούτε ταιριάζει στον
καθένα, ούτε είναι παιχνίδι που εξαρτάται από την αδεξιότητα του ενός η
του άλλου. Φέρεται με δριμύτητα πάντοτε και εναντίον εκείνον που
καπηλεύονται την ιεροσύνη. Σε μία του επιστολή αναφέρει: "τον παλιό
καιρό, στην εποχή των εβραίων, καθώς η ιεροσύνη συνδεόταν με το γένος,
κατηγορούσαν πολλοί, γιατί δινόταν εξαιτίας του γένους και όχι της αρετής
επειδή όμως μεταρρυθμίστηκε προς το καλύτερο και μεταβιβάστηκε στην
αρετή, πολύ περισσότερο κακοποιείται, παρά όταν και κατώτερη ήταν και στο
γένος μοιραζόταν με κλήρο. Γιατί, τότε αν και ήταν μερικοί ανάξιοι από
αυτούς που προσερχόταν στην ιεροσύνη, ήταν όμως και άριστοι και η εξαγορά
της με χρήματα απαγορευόταν εντελώς τώρα που και προς το καλύτερο
προόδεψε και στην αρετή προσφέρθηκε πολύ περισσότερο καταπατήθηκε...
είναι λοιπόν γνωστό σε στεριά και σε θάλασσα, ότι κανένας από αυτούς που
καλοπερνούν δεν θα χειροτονηθεί ιερέας". Ποιο όμως θα είναι το τίμημα που
θα πάρουν όλοι όσοι πήραν την ιεροσύνη χωρίς να την αξίζουν: "Αν την
ιεροσύνη με χαμερπή κολακεία και με χρήματα την ασπάστηκες άπληστα,
ξεφεύγοντας την προσοχή των ανθρώπων, επειδή δήθεν δεν διέκριναν την
αλήθεια, μη νομίσεις όμως ότι έτσι θα ξεφύγεις και την μέλλουσα
ανταπόδοση". Ο Ισίδωρος και αλλού καταδικάζει όσους πήραν ανάξια την
ιεροσύνη. Μεγάλο βάρος ρίχνει στους επίσκοπους που χειροτονούν κάποιον
χωρίς να εξετάσουν και να ερευνήσουν τη ζωή του. Την μεγαλύτερη ευθύνη
για την εισαγωγή αναξίων και σκανδαλοποιών ατόμων στην ιεροσύνη, κατά τον
όσιο έχουν οι Επίσκοποι. Αυτοί πριν τρέξουν να βάλουν το χέρι τους στο
κεφάλι αυτού που θα χειροτονήσουν πρέπει να εξετάσουν καλά και να
ρωτήσουν πολλούς και να διασταυρώσουν τις πληροφορίες τους για τις αρετές
οι τις κακίες που έχει ο υποψήφιος κληρικός και μετά να τον
χειροτονήσουν. Αυτές είναι μερικές από τις επιστολές στις οποίες
φαίνονται οι απόψεις του Άγιου Ισίδωρου δια τον ιερόν κλήρον. Εύχομαι
σήμερα μνήμη του οσίου πατρός ημών Ισίδωρου του Πηλουσίωτου
όπως έχουμε τον Όσιο ως αλάνθαστο οδοδείκτη στη ζωή μας. Αμήν.

Ασημινάκης Άγγελος

Η "δούλη" με τους λαμπρότερους τίτλους

Πανάγια και Ορθόδοξος εκκλησία, Ορθοδοξία και Θεοτόκος συνυφαίνονται τόσο στενά, ώστε να μη μπορεί να υπάρξει η μια χωρίς την άλλης. Η ορθόδοξη ψυχή στέκεται με μυστικό δέος, άφατη στοργή και ιερότατη συγκίνηση μπροστά στο άχραντο θεοχώρητο παλάτιο και θησαύρισμα της χάρητος. Στην κάθε γιορτή της οι ιεροί υμνογράφοι αφήνουν να χυθεί Από τις θεοκίνητες ψυχές τους ο,τι ωραιότερο και αγιώτερο για την πανύμνητον Θεοτόκον. Ενώ κάθε γιορτή της είναι ευφρόσυνο πανηγύρι για τους πιστούς. Είναι σημαντικότατο, ότι ο Άγγελος της ευαγγελίστηκε τη μεγάλη και απρόσμενη είδηση ότι θα συλλάβει και θα γεννήσει τον Ιησούν, ο οποίος θα είναι ο"μέγας" και θα αναγνωρισθεί "υιός Υψίστου" η απάντηση της ήταν "ιδού ηδούλη του Κυρίου" είθε να γίνει σε εμένα αυτό, που είπες (Λουκ. α΄ 26-38) .Ωστόσο αυτή που έχει για τον εαυτό της το φρόνημα ότι είναι "δούλη Κυρίου", δηλαδή ολότελα πρόθυμη να διακονήσει το άγιο θέλημα του Κυρίου,που όμως δεν μπορούσε να εννοήσει, είναι το πρόσωπο με τους μεγαλύτερουςκαι μοναδικούς τίτλους. Το λαμπρότερο πρόσωπο στην ιστορία του κόσμου, από την αρχή της δημιουργίας ως το τέλος της! Απαριθμώ ελάχιστους από τους τίτλους που έδωσε η εκκλησία του Χριστού διαμέσου των αιώνων στη "δούλη Κυρίου". Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ κομίζοντας τηςτο μήνυμα του ουρανού την ονόμασε "Κεχαριτωμένη". Δηλαδή, γεμάτη από υπερφυσική θεια χάρη θυγατέρα της χάριτος πρόσωπο που έλαβε από τον Θεόν πολλές και μεγάλες χάριτες. Προπαντός δε την κατ΄ εξοχήν χάρη να γίνει μητέρα του Κυρίου. Ο μοναδικός αυτός τίτλος δόθηκε πρώτη φορά στη Θεοτόκο. Και από τότε κανένας δε βρέθηκε ούτε θα βρεθεί να τον διεκδικήσει. "Κεχαριτωμένη" λοιπόν για το θεομητορικό θαύμα της οποίας χαίρει ολόκληρη η δημιουργία, το σύστημα των υπεράριθμων Αγγέλων και τογένος των ανθρώπων. Η εκκλησία της έδωσε ακόμη τον τίτλο "βασίλισσα των αγγέλων" και την ονόμασε "παγκόσμιον δόξαν". Μια βασίλισσα που γεννήθηκεαπό θνητούς ανθρώπους. Μια δόξα που βλάστησε από άσημους ανθρώπους καιγέννησε τον Δεσπότην του κόσμου. Γι΄ αυτό και δεν την αποκαλούμε απλώςευλογημένη αλλά "Υπερευλογημένη". Ευλογημένη περισσότερο από κάθε τι που υπάρχει. Διότι από εκείνον, ο Οποίος δανείστηκε σάρκα απ΄αυτήν, αιχμαλωτίστηκε ο Άδης, ο Αδάμ ανακλήθηκε από την πτώση του, η παλαιάκατάρα της παραβιάσεως νεκρώθηκε, η Εύα ελευθερώθηκε από τα δεσμά της παρακοής, ο θάνατος νεκρώθηκε και όλοι εμείς δεχθήκαμε ζωή αληθινή. Για όλα αυτά οι χοροστασίες των αγγέλων κατεπλάγησαν . Διότι δεν μπόρεσαν νακατανοήσουν, πως Αυτός, που συνέχει τα πάντα με ένα του νεύμα, κρατιέταιστην αγκαλιά της ως άνθρωπος που λαμβάνει αρχή Αυτός, που υπάρχει προπάντων των αιώνων πως γαλουχείται Αυτός, ο Οποίος τρέφει με την άφατηχρηστότητα του, κάθε τι που αναπνέει και ζει. Γι΄ αυτό δίκαια η εκκλησίατην αποκαλεί "Τιμιοτέραν των χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως τωνΣεραφείμ". Δηλαδή πολύ πιο σεβάσμια, πολύ πιο άξια τιμής από τα Χερουβείμ, που κυκλώνουν θρόνο του Τριαδικού Θεού. Πρόσωπο, το οποίονέχει ασύγκριτα πιο μεγάλη δόξα, τιμή και υπόληψη από τα εξαπτέρυγα Σεραφείμ, που ψάλλουν ασίγητα γύρω από το θρόνο του θεού το τρισάγιον ύμνον "άγιος, άγιος, άγιος κύριος Σαβαώθ...". Άλλωστε η Παρθένος είναι κατά ένα εκκλησιαστικό εγκώμιο πολυ ταιριαστό στο πρόσωπο της "καθέδρα του βασιλέως" και "παλάτιον έμψυχον" του "Κτίστου" της, που την δημιούργησε. Είναι το "θεοπρεπές ενδιαίτημα", το κατοικητήριον που ταιριάζει στο Δημιουργό. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ένας από τους μεγαλύτερους πατέρες της εκκλησίας μας, εγκωμιάζοντας την Παναγία κατά την εορτή της κοιμήσεως της είπε, απευθυνόμενος στο άχραντο πρόσωπο της: Συ είσαι ο βασιλικός θρόνος πλάι από τον οποίο παραστέκουν οι "θρόνοι", δηλαδή οι άγγελοι, ατενίζοντας τον Δεσπότην και Δημιουργόν ο θρόνος, πάνω στον οποίον κάθεται ωσάν σε όχημα ο Δεσπότης Χρίστος. Παράλληλο εγκώμιο -τίτλος προς την "δούλη Κυρίου" είναι και το "Κιβωτός του αγιάσματος". Η κιβωτός, που είναι από παντού καλυμμένη με χρυσάφι, το οποίον διαλάμπεικαι φωτίζεται από το Άγιον Πνεύμα. Η Παναγία είναι "η χρυσήλατος στάμνος"η στάμνα η δουλεμένη με το σφυρί και από χρυσάφι, η οποία φέρει τον Χριστόν, που είναι "το μάννα το ουράνιον" και η καθαρή και άδολη "τροφήτου παντός κόσμου"(Άγιος Ανδρέας Κρήτης). Ο ίδιος υμνογράφος την ονομάζεικαι "νέαν μυροθήκην του ακένωτου μύρου" μύρον δε ακένωτον και "πολύτιμον" είναι ο Σωτήρας Κύριος που ευφραίνει μυστικά τις καρδίες εκείνων, οι οποίοι τον πιστεύουν και έχουν κλείσει μέσα τους το θαύμα της Θεοτόκου. Να, και ένας ακόμη τίτλος της Παρθένου. Οι υμνογράφοι την αποκαλούν όχι λίγες φορές "γλυκασμόν των αγγέλων". Δηλαδή πρόσωπο, που γλυκαίνειπερισσότερο από κάθε άλλο κτιστό και λογικό πλάσμα τις ουράνιες αγγελικέςδυνάμεις και τις γεμίζει με άφατη ευφροσύνη. Δίκαια ο ιερός υμνογράφος ατενίζοντας το άσπιλο και αμόλυντο πρόσωπο της αναφωνεί γεμάτος έκσταση: Πώς να σε καλέσουμε Κεχαριτωμένη ; Να σε καλέσουμε ουρανό, διότι ανέτειλες τον ήλιο της δικαιοσύνης. Παράδεισο, διότι, εβλάστησες το άνθος της αφθαρσίας. Παρθένο, διότι, αν και γέννησες, δεν έχασες την παρθενία σου. Μητέρα αγνή, διότι στη μητρική σου αγκαλιά κράτησες Υιόν, τον Θεόν, που κυβερνά τα πάντα. Ο δε Άγιος Ανδρέας Κρήτης σ΄ ένα ξέσπασμα της οσίας ψυχής του, πλέκει ένα σπάνιο εγκώμιο προς την Κυρίαν Θεοτόκον, στο οποίο λέγει τα ακόλουθα: "Χαίρεις το σκήπτρον του Δαβίδ το βασιλικόν ένδυμα τωνχαρίτων ο στέφανος της παρθενίας ο τύπος ο άγραφος(...) η απαρχή της ημών αναπλάσεως(...) η απροσδόκητος των εθνών σωτηρία(...) το κιαπνιζόμενον όρος...". Με τέτοιους και πολλούς άλλους παρόμοιους τίτλους και εγκώμια υμνούμε οι ορθόδοξοι την παρθένον. Αυτήν που από βαθειά ταπείνωση και υποδειγματική υπακοή της ονόμασε τον εαυτό της "δούλη Κυρίου". Το ταπεινότης φρόνημα, που δεν έχει άλλο προηγούμενο σε λογικό δημιούργημα του Θεού, της προσεκόμισε ένα ατελεύτητο εγκώμιο από τους ανθρώπους και την ανέβασε ασύγκριτα πιο πάνω από τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ. Κάτι που δεν έγινε ούτε θα γίνει ποτέ σε κτιστή ύπαρξη.

Ασημινάκης Άγγελος

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΤΗΣ ΣΤΟΡΓΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΓΝΩΜΗΣ

Δεν θα παύση η Αγία του Χριστού Ορθόδοξος Εκκλησία, να αναδεικνύη αγίους έως της συντελείας του αιώνος. Χαίρει η Εκκλησία διά τους νεοφανείς αγίους, εξαιρέτως δε, διά το νέκταρ το γλυκύτατον της εναρέτου ζωής, το πολύτιμον σκεύος των δωρεών του Παναγίου Πνεύματος, τον Θεοφόρον Ιεράρχη, τον Άγιον Νεκτάριον επίσκοπον, Πενταπόλεως.
Ο Άγιος του Θεού, γεννήθηκε την 1 Οκτωβρίου του 1846 στην Σηλυβρία της Ανατολικής Θράκης κι έλαβε το όνομα Αναστάσιος. Οι γονείς του ήταν ο Δημοσθένης Κεφάλας κι η Μαρία Κεφαλά. Η μητέρα του ήταν πολύ ευσεβής και όταν ο Άγιος ήταν πέντε ετών του δίδαξε τον ν' ψαλμό του Δαβίδ. Όταν ο Αναστάσιος έφθανε στον στίχο " διδάξω ανόμους τας οδούς σου" τον επαναλάμβανε πολλές φορές, σαν να ήξερε πόσο καθοριστικός θα ήταν ο ρόλος του αργότερα.

Για λόγους οικονομικούς αφού τελείωσε το Δημοτικό και το Σχολαρχείο στην πατρίδα του, έφυγε σε ηλικία δεκατεσσάρων χρονών για την Κωνσταντινούπολη, και προσελήφθη ως υπάλληλος σε συγγενικό κατάστημα με μόνη αμοιβή στέγη και τροφή. Παρά τις δύσκολες συνθήκες βρίσκει καταφύγιο στη μελέτη, τη μόνιμη στη ζωή του συντροφιά και, μάλιστα, όσα από τα ρητά τα θεωρούσε ωφέλιμα για τους αγοραστές του, τα σημείωνε στα περιτυλίγματα του καπνού. Αργότερα εργάστηκε ως παιδονόμος στο Αγιοταφικό Μετόχι της Πόλης, όπου διευθυντής ήταν ο θείος του. Αγαπούσε και συμμετείχε σχεδόν κάθε ημέρα στις εκκλησιαστικές ακολουθίες. Ο πόθος διά την Μοναχική Πολιτεία ήταν διακαής.
Το 1868 σε ηλικία είκοσι ετών φεύγει από την Πόλη και μεταβαίνει στην Χίο και υπηρετεί ως γραμματοδιδάσκαλος στο Λιθί, έως το 1873, όπου προσέρχεται στην Νέα Μονή και μετά από τριετή δοκιμασία λαμβάνει στις 7 Νοεμβρίου 1876 το αγγελικό σχήμα με το όνομα Λάζαρος. Στις 15 Ιανουαρίου (ημέρα της βαπτίσεώς του) το 1877 χειροτονείται διάκονος από τον μητροπολίτη Χίου, Γρηγόριο και μετονομάζεται σε Νεκτάριο. Στην Χίο φοιτά στο Γυμνάσιο, αλλά ο σεισμός του 1881 τον αναγκάζει να έρθει στην Αθήνα, όπου στο Βαρβάκειο δίνει τις απολυτήριες εξετάσεις, ως κατ' οίκον διδαχθείς και παίρνει το απολυτήριο
Το 1881 ταξιδεύει στην Αλεξάνδεια, όπου συναντά τον πατριάρχη Σωφρόνιο, ο οποίος τον παροτρύνει να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο, κάτι που γίνεται εφικτό με την οικονομική υποστήριξη των αδελφών Χωρέμη. Το 1882 πήρε την υποτροφία του κληροδοτήματος Α.Γ. Παπαδάκη. Πήρε το πτυχίο του τον Οκτώβριο του 1885 με βαθμό "καλώς".
Στις 23 Μαρτίου του 1886 χειροτονείται πρεσβύτερος από τον Αλεξανδρείας Σωφρόνιο. Στις 6 Αυγούστου του ιδίου έτους χειροθετείται Μέγας Αρχιμανδρίτης και Πνευματικός και τοποθετείται στην Πατριαρχική Αντιπροσωπεία Καΐρου. Εργάζεται συνεχώς με ζήλο και αυταπάρνηση. Η Εκκλησία της Αλεξανδρείας τον αμείβει με το ύπατο αξίωμα. Στις 15 Ιανουαρίου του 1889 χειροτονείται μητροπολίτης Πενταπόλεως, στον Άγιο Νικόλαο Καΐρου (ο οποίος ανακαινίστηκε ριζικώς υπό του Αγίου), από τον Πατριάρχη Σωφρόνιο, τον πρώην Κερκύρας Αντώνιο και τον Σιναίου Πορφύριο. Ως μητροπολίτης συνέχισε να ασκεί τα ίδια καθήκοντα, χωρίς μάλιστα να πληρώνεται, λόγω της δεινής οικονομικής κατάστασης του Πατριαρχείου. Έλαβε ενεργό μέρος για τις εκδηλώσεις της 50ετηρίδος της αρχιερατείας του ευεργέτη και προστάτη του Πατριάρχη, που έμελλε να γίνει διώκτης του. Με μεγάλη ταπείνωση δέχτηκε το αξίωμα της αρχιερωσύνης και είναι αξιοσημείωτο να αναφέρωμεν τι έλεγε προς τον Κύριο: "Κύριε διατί με ανύψωσες εις τοσούτον μέγα αξίωμα; Εγώ σου εζήτησα να γίνω μόνον Θεολόγος κι όχι Μητροπολίτης. Εκ νεαράς ηλικίας Σου εζήτησα να γίνω ένας απλός εργάτης του Θείου Λόγου Σου, και Συ, Κύριε, τώρα με δοκιμάζεις με τόσα πράγματα. Αλλ' υποτάσσομαι, Κύριε, εις το θέλημα Σου, και δέομαι: καλλιέργησε εντός μου την ταπεινοφροσύνην και τον σπόρον των λοιπών αγίων αρετών, δι' ων τρόπων γνωρίζεις, και αξίωσόν με να ζήσω πάσας τας επί γης ημέρας μου συμφώνως προς τους λόγους του μακαρίου Παύλου, όστις λέγει: "Ζω Δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός". Και ο Κύριος εισάκουσε τη δέηση του ταπεινού Ιεράρχου. Οι αρετές του Αγίου διεδόθηκαν παντού και όλοι μιλούσαν με θαυμασμό για το θησαυρό που τους χάρισε ο Θεός. Όμως ο δημιουργός της κακίας, ο διάβολος, δεν άργησε να κάνει την εμφάνισή του. Πράγματι κάποιοι φιλόδοξοι κληρικοί που είχαν εισχωρήσει στο περιβάλλον του ενενηντάχρονου Πατριάρχη διέβαλαν τον Άγιο ότι δήθεν ξεσηκώνει το λαό και επιδιώκει να αναλάβει τον Θρόνο της Αλεξανδρείας. Μάλιστα υπαινίχθησαν και ηθικές παρεκτροπές του δικαίου Νεκταρίου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την παύση του Αγίου από τη Διεύθυνση του Πατριαρχικού Γραφείου και … του επέτρεπαν να λαμβάνει μέρος τροφής εν τη κοινή τραπέζη μετά των ιερέων και να διαμένει στο οίκημα της Πατριαρχικής Επιτροπείας. Μετ' ολίγον αποπέμπεται από την Αίγυπτο με την αιτιολογία " μη δυνειθείς να εξοικειωθή προς το κλίμα της Αιγύπτου". Μάταια ζήτησε να συναντήσει τον Πατριάρχη. Οι πιστοί εθλίβησαν που στερήθησαν τον " συμπαθέστατον των Αρχιερέων και τον αγαθώτατον και δραστηριώτατον των κληρικών".
Εδέχθη ο θείος πατήρ την αδικίαν ταύτην και πικρή δοκιμασία εν πολλή ευχαριστία προς τον Κύριον και ανεχώρησε από την Αίγυπτο κι ήλθε στην Αθήνα το 1889, χωρίς χρήματα και απογοητευμένος αναζητώντας εργασία, αδυνατώντας να πληρώσει ακόμη και τα ενοίκια στην Νεάπολη (Εξάρχεια). Μετά από αγώνες καταφέρνει να πάρει μία θέση ιεροκήρυκος στην Εύβοια. Τον Ιούλιο του 1893 μετατίθεται στην νομό Φθιωτοφωκίδος όπου εργάζεται ακάματα για μόλις έξι μήνες, αφήνοντας άριστες εντυπώσεις. Τον Μάρτιο του 1894 αναλαμβάνει τη διεύθυνση της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής. Εργάζεται με ζήλο Θεού για την εμφύτευση του ιερού ζήλου της ιεροσύνης στους ιεροσπουδαστές του, αλλά και την επαγγελματική τους αποκατάσταση, την αναμόρφωση του αναλυτικού προγράμματος της σχολής, ακόμη και για την καλυτέρευση του φαγητού και την άθληση. Κατάφερε να χορηγούνται τέσσερις υποτροφίες κάθε χρόνο για μαθητές προερχόμενους από τη Μικρά Ασία. Το κυριότερο είναι ότι αποτελεί για αυτούς ένα ζωντανό παράδειγμα. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη λατρευτική ζωή και ανέδειξε ως λατρευτικό κέντρο το ναό του Αγίου Γεωργίου της Ριζαρείου και τη σχολή πνευματικό ίδρυμα προσκαλώντας επιστήμονες να δίνουν διαλέξεις. Η προσευχή του ήταν το σημαντικότερο λίπασμα για την άνθηση της σχολής. Παράλληλα ασκούσε και λειτουργικό, κηρυκτικό, εξομολογητικό και φιλανθρωπικό έργο. Σχετίζεται με τον παπα-Πλανά και παίρνει μέρος στις αγρυπνίες στο εκκλησάκι του Αγίου Ελισαίου όπου έψαλαν οι Παπαδιαμάντης και Μωραϊτίδης. Τον Ιούλιο του 1898 επισκέπτεται για πρώτη φορά το Άγιο Όρος. Διέμεινε για ένα μήνα και επισκέφτηκε τα κυριότερα μοναστήρια και σκήτες. Συνδέθηκε ιδιαίτερα με τον Γέροντα Δανιήλ με τον οποίο διατήρησε μία πολύχρονη φιλία. Επίσης συνεδέθη με τον π. Ιερώνυμο Σιμωνοπετρίτη ο οποίος αργότερα διαδέχθηκε τον Άγιο Σάββα της Καλύμνου στην πνευματική καθοδήγηση της μονής στην Αίγινα. Το επόμενο καλοκαίρι (Αύγουστος 1898) ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη και την γενέτειρά του Σηλυβρία. Είχε την ευκαιρία να προσκυνήσει την εικόνα της Παναγίας της Σηλυβριανής και τους τάφους των γονέων του. Το 1904 έγινε πραγματικότητα η επιθυμία του για ίδρυση γυναικείας μοναστικής αδελφότητος, αρχικά αποτελουμένης από τέσσερις αδελφές. Ο Άγιος δεν έπαυε να τις κατευθύνει πνευματικά, να τις στηρίζει ηθικά και οικονομικά. Στις 7 Φεβρουαρίου του 1908 υπέβαλε την παραίτησή του από τη διεύθυνση της Ριζαρείου λόγω ασθενείας.
Αφοσιώνεται στην καθοδήγηση των μοναχών, στην ανοικοδόμηση της μονής, στη συγγραφή και στην πνευματική και οικονομική στήριξη των αδυνάτων κατοίκων του. Οι δοκιμασίες όμως δεν σταμάτησαν. Για ποικίλους λόγους η επίσημη αναγνώριση της μονής δεν ήλθε παρά μόνο όταν ο Άγιος είχε κοιμηθεί. Επιπλέον, κατηγορήθηκε για ανηθικότητα από τη μητέρα μίας κοπέλας που κατέφυγε στη μονή να μονάσει. Όλες αυτές τις δοκιμασίες τις βίωνε με απόλυτη εμπιστοσύνη στο Θεό και είναι χαρακτηριστικό πως μία από τις προσφιλείς ασχολίες του ήταν η φιλοτέχνηση σταυρών στους οποίους έγραφε " Σταυρός μερίς του βίου μου".
Η υγεία του Αγίου ήταν πάντα εύθραυστη. Από τις αρχές του 1919 η πάθηση του προστάτη άρχισε να επιδεινώνεται. Μετά από παράκληση των μοναχών εισάγεται στις 20 Σεπτεμβρίου στο Αρεταίειο νοσοκομείο των Αθηνών, όπου νοσηλεύτηκε για πενήντα ημέρες. Την Κυριακή 8 Νοεμβρίου του 1920, προς το μεσονύκτιο παρέδωσε πλήρης ουρανίου γαλήνης την μακαρία ψυχή του εις χείρας Θεού ζώντος, τον οποίο αγάπησε εκ νεότητος και δι' όλου του βίου εδόξασεν, σε ηλικία 74 ετών. Το τίμιο λείψανο του Αγίου ευωδίαζε και ευώδες μύρον έκβλυζε από το πρόσωπό του. Αυθημερόν μεταφέρθηκε στην Αίγινα, στο Μοναστηράκι του κι εψάλη η εξόδιος ακολουθία και ετάφη εν συρροή κλήρου και λαού.
Ο τάφος του ανοίχτηκε επανειλημμένα κατά τα επόμενα χρόνια και για είκοσι και πλέον έτη το σώμα του ήταν σώον και αδιάφθορον, εκχέον την άρρητον ευωδίαν της αγιότητος ως μυροθήκη του Αγίου Πνεύματος. Αλλ' ύστερον διελύθη, κρίμασιν οις οίδεν ο Θεός, ως διελύθησαν πολλά αδιάφθορα λείψανα αγίων. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 1953 έγινε η ανακομιδή των χαριτόβρυτων λειψάνων του, υπό του Μητροπολίτη Ύδρας Προκοπίου, παρισταμένων και άλλων κληρικών, μοναχών και πλήθους λαού. Μια άρρητη ευωδία πλημμύρισε την περιοχή. Το 1961 έγινε η επίσημος αναγνώρισις του Αγίου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
"Μέγας ο Κύριος ημών και της μεγαλοσύνης Αυτού ουκ έσται πέρας, ο δοξάζων τους δοξάσαντας αυτού" ως αψευδώς επηγγήλατο. Όντως ο Άγιος Νεκτάριος είναι ο Άγιος του αιώνος μας, ο γλυκύς, ο πράος, ο ανεξίκακος, ο ταπεινός και διά τούτο έλαβε και λαμβάνει τόση χάρη από τον Κύριος της Δόξης. Ο συμπαθής Άγιος να παρέχει ενί εκάστω, εν παντί και πάντοτε την πατρική και σωστική αντίληψίν του και βοήθειαν. Αμήν.

ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΩΝ ΩΡΑΙΩΝ ΨΥΧΩΝ
Όποιος αντίκρισε μια φορά το ιδανικό,όποιος φωτίστηκε από το φως κάποιου άλλου κόσμου,όποιος έβαλε στο ένα του χέρι τη στιγμή και στ' άλλο την αιωνιότητα,όποιος κλείνει μέσα του τη δύναμη του Δημιουργού και βλέπει πως η ομορφιά της δικής του ψυχής είναι αρκετή για να σκεπάσει όλη την ασχήμια της ζωής αυτής,όποιος νοιώθει πως είναι απεσταλμένος δε μπορεί να σωπάσει.Σημαδεύει καλά το σκοπό του,ακολουθεί πιστά την τροχιά του και περνά σαν άγνωστος διαβάτης από τη χώρα των ανθρώπων.Είναι ένας παράξενος ζητιάνος κι αδιάκοπα κτυπά τις πόρτες των ανθρώπων μα για να δώσει κι όχι για ζητήσει.Σέρνει τη μεγάλη ψυχή του και διαβαίνει κοιτάζοντας ν' ανεβάσει και τους άλλους ώς το δικό του ύψος.Ο Μονογενής και Λόγος του Θεού, Εκείνος είναι «ο ποιητής ουρανού και γης ορατών τε πάντων και αοράτων». Εκείνος είναι ο καλλιτέχνης και ο Ζωγράφος που Ζωγράφισε και καλλιτέχνησε την προσωπικότητα του ανθρώπου «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσίν του». Εκείνος είναι που έπλασε αθάνατο τον άνθρωπο. Κι όσοι κοινωνούνε από το Αίμα και το πνεύμα Του δημιουργούνε αθάνατα έργα κι οι ίδιοι μπαίνουνε στη δική του αθανασία.

ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΓΑΛΑΝΑΚΗΣ
(Μητροπολίτης Γέρων απο Κισάμου και Σελίνου)